Σοκ προκαλούν οι πρώτες εκτιμήσεις για το κόστος του δεύτερου lockdown στην Ελλάδα, η οποία όταν «ξεκλειδωθεί» η οικονομία της θα θυμίζει πλέον χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία έως και 70.000 επιχειρήσεις πιθανόν να βάλουν λουκέτο ενώ 600.000 πολίτες θα μείνουν άνεργοι.
Επίσης οι «τυχεροί» που θα συνεχίσουν να έχουν δουλειά θα ζήσουν με μισθούς «πείνας» και ανασφάλεια, όπως ήταν η κατάσταση στις αρχές του Μνημονίου.
Πρώτες εκτιμήσεις για το δεύτερο lockdown
Πρόχειροι υπολογισμοί της αγοράς μιλούν για ένα ημερήσιο κόστος της τάξεως των 120.000.000-150.000.000 ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα μέτρα που εφαρμόζει η κυβέρνηση και κοστίζουν πάνω από 3 δισ. ευρώ τον μήνα.
Οι επιχειρήσεις μέσα στο έτος υπολογίζεται ότι θα χάσουν σχεδόν όσα έσοδα έχει κάθε χρόνο το κράτος.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με την κυβέρνηση, έχουν δοθεί σε μέτρα στήριξης σχεδόν 27,3 δισ. ευρώ, όταν η πτώση τζίρου στις επιχειρήσεις υπολογίζεται στα 35 δισ. ευρώ πριν «σκάσει» η δεύτερη καραντίνα και στα 50 δισ. ευρώ, μετά το δεύτερο lockdown.
Με λίγα λόγια οι επιχειρήσεις έχουν χάσει μέχρι στιγμής άλλα 15 δισ. ευρώ λόγω του δεύτερου lockdown.
Την ίδια ώρα, από τα 156 δισ. ευρώ που είναι τα συνολικά χρέη των επιχειρήσεων, σε αναστολή πληρωμής έχουν μπει τα 26 δισ. ευρώ, οφειλές που θα αρχίσουν να πληρώνονται μετά το τέλος Απριλίου του 2021.
Το κόστος του πρώτου Lockdown
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία για το κόστος της πρώτης καραντίνας, σύμφωνα με την ίδια την ΕΛ.ΣΤΑΤ. Στο δεύτερο τρίμηνο του 2020 τα ελληνικά νοικοκυριά έχασαν 3,9 δισ. ευρώ από το διαθέσιμο εισόδημά τους, αφού οι περισσότεροι εργαζόμενοι πληρώνονταν για τουλάχιστον ένα δίμηνο με το έκτακτο επίδομα των 534 ευρώ.
Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 11,8%, από 32,83 δισ. ευρώ σε 28,96 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά με το δεύτερο lockdown θα χάσουν τουλάχιστον επιπλέον 1 δισ. ευρώ, με τις απώλειες για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς να αγγίζει τα 5 δισ. ευρώ!
Στα χαμένα εισοδήματα υπολογίζεται η διαφορά του πραγματικού μισθού με το έκτακτο επίδομα. Στα ποσά δεν υπολογίζονται όμως τα χρήματα που θα χάσουν όσοι έχουν μείνει και θα μείνουν άνεργοι, κάτι ου εκτοξεύει το ποσό σε αρκετά δισ.
Όλα αυτά δείχνουν ότι η φετινή ύφεση του (κατ’ ελάχιστον 10%) θα μας κοστίσει σχεδόν 18-19 δισ. ευρώ και θα ανεβάσει το χρέος κοντά στο 206% του ΑΕΠ, επίπεδα που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ στην ελληνική Ιστορία.
Το πρόβλημα αναμένεται να διογκωθεί μετά τον Απρίλιο του 2021, όταν το κράτος θα αρχίσει να ζητά από τον κόσμο φόρους που δεν έχει πληρώσει, ταυτόχρονα με τις τρέχουσες οφειλές.
Το δεύτερο lockdown
Στο οικονομικό επιτελείο προσπαθούν ακόμα να αποτιμήσουν το κόστος του δεύτερου lockdown, ωστόσο με βάση τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. οι επιχειρήσεις έχουν χάσει μέχρι στιγμής 6,6 δισ. ευρώ και τα νοικοκυριά 1,2 δισ. ευρώ.
Η κατανάλωση
Η μείωση του εισοδήματος οδήγησε σε μειωμένες καταναλωτικές δαπάνες κατά 12,7%. Από τα 32,5 δισ. ευρώ στο α΄ τρίμηνο του έτους στα 28,4 δισ. ευρώ, σε μια περίοδο μάλιστα που η κατανάλωση παρουσιάζεται αυξημένη λόγω και των εορτών του Πάσχα, όταν υπήρχε μάλιστα lockdown σε όλη τη χώρα και απαγόρευση μετακίνησης παντού και από νομό σε νομό. Συνολικά δηλαδή οι απώλειες (διαθέσιμο εισόδημα και μείωση κατανάλωσης) ξεπέρασαν τα 8 δισ. ευρώ ή (όπως το υπολογίζει το οικονομικό επιτελείο) κατά 5% σε όρους ΑΕΠ.
Νέος γύρος «κόκκινων» δανείων
Το δεύτερο lockdown μετά το ξέσπασμα της κρίσης του κορωνοϊού τον περασμένο Μάρτιο βρίσκει τις τράπεζες με «παγωμένα» δάνεια συνολικού ύψους 26 δισ. ευρώ. Πρόκειται για δάνεια που αφορούν 400.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις, τα οποία οι τράπεζες έχουν βάλει σε προγράμματα αναστολής πληρωμών, με προγραμματισμένες λήξεις μέχρι τα τέλη του έτους.
Εκτιμάται ότι το νέο lockdown θα δημιουργήσει ακόμα έναν κύκλο «κόκκινων» δανείων, που δεν αποκλείεται να φτάσουν τα 10-15 δισ. ευρώ, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω από τις τράπεζες.
Αυτό θα φέρει ακόμα έναν τραπεζικό «πονοκέφαλο», που στη συνέχεια κινδυνεύει να γίνει και πολιτικός: την ερχόμενη χρονιά οι τράπεζες θα κληθούν να περάσουν από τεστ αντοχής, με την ΕΚΤ να απαιτεί χαμηλά ποσοστά «κόκκινων» δανείων. Αυτή η εξέλιξη (όσο ελαστική και αν είναι λόγω Covid) θα φέρει πιο επιθετικές κινήσεις στον νέο πτωχευτικό νόμο.
Κίνδυνος λουκέτων για 70.000 επιχειρήσεις
Στα χρόνια των Μνημονίων είχε αποδειχθεί, όπως λένε και τα οικονομικά μοντέλα, ότι μια μονάδα ύφεσης δημιουργεί 30.000-40.000 νέους ανέργους, άρα με ύφεση ανάμεσα στο 10-15% οι άνεργοι θα ανέλθουν στους 600.000!
Ωστόσο, μία στις τρεις επιχειρήσεις εστίασης και λιανεμπορίου που έκλεισαν τον Νοέμβριο με κρατική εντολή, μόλις ανοίξει ξανά η αγορά, θα είναι στο «κόκκινο». Από τις συνολικά 206.000 επιχειρήσεις των δύο αυτών κλάδων οι περίπου 70.000 επιχειρήσεις εκπέμπουν σήμα κινδύνου για «λουκέτο» και πάνω από 600.000 θέσεις εργασίας κινδυνεύουν να χαθούν.
