Καθησυχαστικά εμφανίζονται τα στελέχη του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας για την εμφάνιση της μωβ μέδουσας, τσούχτρας στο Αιγαίο. Η περίοδος που επηρεάστηκαν οι παραθαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου από τη μωβ μέδουσα φαίνεται πως ολοκληρώθηκε. Ωστόσο, σε ορισμένες περιοχές του Ιονίου ενδέχεται να εμφανιστούν τοπικά μωβ μέδουσες. Τι πρέπει να γνωρίζετε για τις μωβ μέδουσες και τι να προσέξετε.
Σύμφωνα με τα στελέχη του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας, όσοι κάνουν διακοπές και κολυμπούν στα νερά του Αιγαίου θα απολαμβάνουν τη θάλασσα χωρίς τον φόβο να συναντήσουν και να τσιμπηθούν από μωβ μέδουσες. Βέβαια, παρά το γεγονός ότι η έξαρση φαίνεται να έχει υποχωρήσει, υπάρχει πάντα η πιθανότητα μεμονωμένων εμφανίσεων της μέδουσας στα νερά του Αιγαίου. Γι’ αυτό πρέπει πάντα να ελέγχετε το νερό πριν μπείτε στη θάλασσα.
Σε ποιες παραλίες θα βρείτε μωβ μέδουσες
Στο Ιόνιο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού θα υπάρχει πιθανή παρουσία πολύ μικρών τοπικών φαινομένων έξαρσης σε ορισμένες περιοχές για μικρά χρονικά διαστήματα. Οπότε και όσοι επιλέξετε τις παραλίες του Ιονίου για να κολυμπήσετε πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί.
Συνήθως η πληθυσμιακή έξαρση των μωβ μεδουσών σε μια περιοχή γίνεται κάθε 10-12 χρόνια και κρατάει το πολύ 4 χρόνια (με μέσο όρο 2-3 χρόνια). Όλοι θυμόμαστε την έντονη πληθυσμιακή έξαρση αυτού του είδους στον Κορινθιακό Κόλπο που κράτησε από το 2015 μέχρι και το 2018. H πληθυσμιακή έξαρση των μωβ μεδουσών στο Αιγαίο ξεκίνησε το 2020 οπότε είναι πολύ πιθανό να μην συνεχιστεί φέτος, ενώ στο Ιόνιο η πληθυσμιακή έξαρση θεωρείται σαν πρώτη χρονιά το καλοκαίρι του 2022.
Τι είναι η μωβ μέδουσα
Η μωβ μέδουσα ή τσούχτρα (επιστημονική ονομασία: Pelagia noctiluca) είναι μέδουσα της οικογένειας Πελαγίδες και το μόνο αναγνωρισμένο είδος στο γένος της. Η επιστημονική ονομασία προέρχεται από τα ελληνικά, πελαγία σημαίνει «θαλασσινός» και στα λατινικά noctiluca είναι η συνδυαστική μορφή του nox «νύχτα» και lux σημαίνει «φως». Επομένως, η Pelagia noctiluca μπορεί να περιγραφεί ως ένας θαλάσσιος οργανισμός με την ικανότητα να λάμπει στο σκοτάδι.
Το σώμα της μέδουσας έχει σχήμα καμπάνας και παράγει μια ζελατινώδη ουσία. Στην περιφέρεια έχει πλοκάμια και αισθητήρια όργανα. Το κάθε πλοκάμι καλύπτεται με κύτταρα, που καλούνται κνιδοκύτταρα ή κνιδοκύστεις, και μπορούν να τσιμπήσουν ή και να σκοτώσουν ζώα. Τα κύτταρα αυτά υπάρχουν και στο στόμα τους. Οι πιο πολλές μέδουσες χρησιμοποιούν τα κύτταρα αυτά για εξασφάλιση τροφής, αλλά και για άμυνα. Τρέφονται από πλαγκτόν και προνύμφες ψαριών.
Τα συμπτώματα του τσιμπήματος από μωβ μέδουσα
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, οι νηματοκύστες προκαλούν στο ανθρώπινο δέρμα: ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο, όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.
Τα συμπτώματα μετά από επαφή – τσίμπημα από τη μέδουσα μπορεί να είναι πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας, ναυτία, πτώση πίεσης, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, εμετός, διάρροια, σπασμός των βρόγχων, δύσπνοια.
Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων όπως: υπόταση, βράχος φωνής , εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης , έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.
Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσει μωβ μέδουσα
Απομακρύνετε τα τυχόν κολλημένα στο σώμα σας πλοκάμια. Όχι όμως με γυμνά χέρια, διότι έτσι θα κολλήσουν τα πλοκάμια στα χέρια σας και θα προκαλέσετε κι εκεί ερεθισμό.
Ξεπλύνετε την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονο θαλασσινό νερό. Αν δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος, γεμίστε τη χούφτα σας με άμμο και τρίψτε το σημείο του σώματος που είναι κολλημένα τα πλοκάμια της τσούχτρας. Μη χρησιμοποιείτε γλυκό νερό, διότι μπορεί να ενεργοποιήσει κεντριά που έχουν μείνει στο δέρμα και να βγάλουν περισσότερο δηλητήριο.
Τοποθετείστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες. Αυτό περιορίζει τα τοπικά φαινόμενα από το δέρμα.
Αλείψτε την πάσχουσα περιοχή με κορτιζονούχο κρέμα. Περιορίζει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και ανακουφίζει γρήγορα από το τσούξιμο και την φαγούρα.
Πάρτε ένα αντισταμινικό χάπι. Με τα αντισταμινικά αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα συμπτώματα όπως ο κνησμός.
Τέλος αν τα συμπτώματα είναι έντονα και ιδιαίτερα αν δεν υποχωρούν μετά την εφαρμογή των τοπικών μέτρων, μπορεί να χρειαστεί ένεση κορτιζόνης. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο ή να επισκεφθείτε ένα Κέντρο Υγείας.
