Η Κύπρος αποφάσισε να βάλει μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ στο κρέας και τα λαχανικά, από την 1η Δεκεμβρίου 2023 μέχρι το τέλος Μάϊου 2024.
Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στην ακρίβεια στα τρόφιμα δήλωσε «οι μειώσεις του ΦΠΑ δεν δουλεύουν. Έχουν μεγάλο δημοσιονομικό κόστος και τελικά οι όποιες μειώσεις, το έκαναν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχω μιλήσει με πολλούς ομολόγους μου, όσοι το έκαναν το μετάνιωσαν γιατί πολύ απλά δεν δούλεψε και επανέρχονται σε προηγούμενους συντελεστές ΦΠΑ».
Η Κύπρος πάντως ακολουθεί το παράδειγμα των άλλων χωρών της ΕΕ που μηδένησαν ή μείωσαν το ΦΠΑ στα τρόφιμα για να μειώσουν τις τιμές στην λιανική.
Άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα για στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αποφάσισε, στις 19 Οκτωβρίου 2023, το Υπουργικό Συμβούλιο, που συνήλθε υπό την προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας της Κύπρου κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.
Τα μέτρα είναι κοστολογημένα και λαμβάνουν υπόψη τις δημοσιονομικές δυνατότητες της κυπριακής οικονομίας. Συγκεκριμένα, τα 11 μέτρα με άμεση επίδραση ανέρχονται στα 141 εκατομμύρια ευρώ και τα έξι μέτρα Στεγαστικής Πολιτικής ανέρχονται στα 55 εκατομμύρια ευρώ.
Τα 11 μέτρα (141 εκατομμύρια ευρώ) αφορούν:
1) Κλιμακωτή επιδότηση του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος
Για τους τιμολογούμενους μήνες Νοέμβριο 2023 – Φεβρουάριο 2024, για τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας με καταμέτρηση μέχρι τις 29.2.2024.
Καλύπτει οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές.
Για τους ευάλωτους καταναλωτές η επιδότηση καλύπτει το 100% της αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος.
Από την επαναφορά εξαιρείται η Διμηνιαία Διατίμηση 46 «Άντλησης Νερού», λόγω λήψης αντίστοιχων μέτρων από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Περαιτέρω, επαναφορά παρόμοιων ελαφρύνσεων σε πελάτες άλλων προμηθευτών πέραν της ΑΗΚ θα τύχει ανάλογου χειρισμού, νοουμένου ότι η εγκεκριμένη ισχύς των υποστατικών των πελατών αυτών δεν υπερβαίνει τα 70 kVA και για τις περιπτώσεις εκείνες που προκύπτουν αυξημένες τιμολογήσεις, λόγω αύξησης του κόστους καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, εφόσον οι μεταξύ τους συμβάσεις προνοούν τη μετακύλιση αυτού του επιπλέον κόστους.
Το εκτιμώμενο κόστος της επαναφοράς του μέτρου ανέρχεται στα € 45 εκατ. περίπου.
Καλύπτει 429.000 οικίες και 106.000 επιχειρήσεις.
2) Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων κίνησης
Μείωση κατά 8,33 σεντ το λίτρο, περιλαμβανομένου ΦΠΑ, στους ελάχιστους συντελεστές βάσει του κοινοτικού κεκτημένου, για τους μήνες Νοέμβριο 2023 – Φεβρουάριο 2024 (βενζίνη από € 0,429/λίτρο σε € 0,359/λίτρο και πετρέλαιο κίνησης από € 0,40/λίτρο σε € 0,33/ λίτρο). Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 21,8 εκατ.
3) Μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης
Μείωση στον ελάχιστο συντελεστή βάσει του κοινοτικού κεκτημένου (από €0,07473/λίτρο σε €0,021/λίτρο) κατά 6,39 σεντ το λίτρο, περιλαμβανομένου ΦΠΑ, αναλόγως των καιρικών συνθηκών, για τους μήνες Δεκέμβριο 2023 – Μάρτιο 2024. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 3,8 εκατ.
4) Σχέδιο Φωτοβολταϊκά για όλους
Το Σχέδιο θα παρέχει στους δικαιούχους τη δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος χωρίς την καταβολή αρχικού κεφαλαίου. Οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν χορηγία ύψους € 1.000 και το υπόλοιπο ποσό θα αποπληρώνεται με διμηνιαία δόση €150 μέσω του λογαριασμού ηλεκτρισμού όταν θα αρχίσει η παραγωγή ηλεκτρισμού από το φωτοβολταϊκό για το υποστατικό. Το κόστος του σχεδίου εκτιμάται σε ποσό € 30 εκατομμύρια, το οποίο θα προέρχεται από το Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞ.Ε) που αποτελεί το κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο της Κυπριακής Δημοκρατίας για την προώθηση των ΑΠΕ και της ΕΞ.Ε. Το αποθεματικό του Ταμείου ΑΠΕ-ΕΞ.Ε. αυτή τη στιγμή είναι πέραν των € 70 εκατομμυρίων.
5) Σχέδιο Φωτοβολταϊκά σε Επιχειρήσεις
Αύξηση της ισχύος αυτοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος μέσω Φ/Β.
Θα παρέχει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα, μέσω virtual net-billing, μέχρι 1MW με αποθήκευση και μέχρι 400kW χωρίς αποθήκευση, με μέγιστη ισχύ τα 30MW.
6) Εφαρμογή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά είδη – Προσθήκη του κρέατος και των λαχανικών
Εφαρμογή από 1η Δεκεμβρίου 2023 μέχρι 31η Μαΐου 2024.
7) Ένταξη φοιτητών πολύτεκνων οικογενειών στο Επίδομα Τέκνου
Στη νέα αυτή κατηγορία δικαιούχων θα καταβάλλεται το 50% του επιδόματος.
Αφορά φοιτητές για απόκτηση πρώτου πτυχίου.
Όριο ηλικίας μέχρι 23 ετών για κορίτσια και 24 ετών για αγόρια, εφόσον είναι φοιτητές (αντί μέχρι τη λήξη της στρατιωτικής θητείας που ισχύει μέχρι σήμερα).
Αριθμός δυνητικών δικαιούχων: 3860 πολύτεκνοι που λαμβάνουν επίδομα τέκνου.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 3.3 εκατ.
8) Αύξηση 5% στο επίδομα τέκνου.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 3.7 εκατ.
9) Επίδομα ΑΜεΑ
Παραχώρηση εφάπαξ ποσού ύψους € 120 σε ΑμεΑ/ λήπτες επιδόματος διακίνησης.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 500 χιλιάδων.
10) Επίδομα Ενοικίου για Λήπτες ΕΕΕ
Παραχώρηση εφάπαξ ποσού ύψους € 300 σε δικαιούχους ΕΕΕ που λαμβάνουν επιδότηση ενοικίου/τόκων στεγαστικού δανείου και € 500 σε δικαιούχους ΕΕΕ με σοβαρή αναπηρία που λαμβάνουν επιδότηση ενοικίου/επιδότηση τόκων στεγαστικού δανείου. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 965 χιλιάδων.
11) Σχέδιο επιδότησης κατά 2% του επιτοκίου στεγαστικών δανείων
Αφορά σε δάνεια που συνάφθηκαν από 1/1/2022 μέχρι 31/12/2023.
Το Σχέδιο θα καλύψει αγορά και ανέγερση πρώτης κατοικίας, με μέγιστη επιδότηση για περίοδο 2 ετών.
Για οικογένειες με ετήσιο εισόδημα € 50.000.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους € 20 εκατ.
Στεγαστική πολιτική – Έξι μέτρα ύψους € 55 εκατομμυρίων
Το κράτος θα πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη παρέμβαση σε θέματα στέγασης για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος. Η στεγαστική πολιτική περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:
12) Στεγαστική Επιδότηση νεαρών ζευγαριών και νέων
13) Σχέδιο «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω»,
14) Ενίσχυση υφιστάμενων πολεοδομικών κινήτρων
15) Νέο Σχέδιο «Κτίζω και Ενοικιάζω»
16) Ανέγερση οικιστικών μονάδων για κοινωνική στέγαση
17) Παραχώρηση οικοπέδων στην ύπαιθρο για οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.
