Άγνωστα ακόμη παραμένουν τα αίτια της τραγωδίας με την πτώση του F-4 Φάντομ της Πολεμικής Αεροπορίας στην Ανδραβίδα και τον θανάσιμο τραυματισμό του συγκυβερνήτη, Υποσμηναγού (Ι) Μάριου – Μιχαήλ Τουρούτσικα, την ώρα που ο κυβερνήτης Σμηναγό (Ι) Ευστάθιο Τσιτλακίδης αγνοείται.
Οι έρευνες για τον εντοπισμό του κυβερνήτη Σμηναγού (Ι) Ευστάθιου Τσιτλακίδη συνεχίζονται και φως στα αίτια της τραγωδίας προσπάθησαν να ρίξουν, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο πιλότος και εμπειρογνώμων αεροπορικών ατυχημάτων Παντελής Φραγκούλης και ο αεροναυπηγός Φαίδων Καραϊωσηφίδης και ανέλυσαν τα σενάρια για τα αίτια.
«Σήμερα χάσαμε ένα κομμάτι της πατρίδας», είπε ο κ. Φραγκούλης διευκρινίζοντας ότι «τα αεροσκάφη αυτά, (στο οποίο επέβαιναν οι δύο άνδρες) μπορεί να είναι παλαιού τύπου, έχουν όμως εκσυγχρονιστεί όλα αυτά τα χρόνια, έχουν μπει πολύ σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα. Πρέπει να ξέρετε ότι τα αεροσκάφη αυτά και όλα τα αεροσκάφη, ό, τι πετάει στον αέρα, υπόκεινται σε μεγάλες επιθεωρήσεις. Και όταν λέμε επιθεώρηση ενός αεροσκάφους, εννοούμε ότι αλλάζονται πολλά μα πάρα πολλά βασικά εξαρτήματά του. Από’ κει και πέρα γίνεται ένα καινούργιο αεροσκάφος».
«Δεν ήταν μια πτήση ρουτίνας»
Όπως εξήγησε ο Παντελής Φραγκούλης η συγκεκριμένη πτήση δεν είναι ρουτίνας, διότι «οι χαμηλές πτήσεις ακολουθούν το ανάγλυφο του εδάφους. Δηλαδή το αεροπλάνο, πετάει πάνω από το έδαφος, να φανταστούμε στα 100 πόδια, στα τριάντα μέτρα σχεδόν ή και χαμηλότερα. Ακολουθεί το ανάγλυφο του εδάφους ώστε να μην γίνεται αντιληπτό από τα ραντάρ. Το ίδιο ακολουθείται και στη θάλασσα. Η πτήση όμως αυτή πάνω από το έδαφος δεν είναι μια απλή πτήση ρουτίνας. Γίνεται με πολύ μεγάλη ταχύτητα, με κλειστές στροφές προκειμένου να αποφεύγει διάφορα εμπόδια. Είναι μια πολύ δύσκολη πτήση. Είναι μια πολύ δύσκολη άσκηση, την οποία την κάνουν σχεδόν συχνά όλοι οι χειριστές αυτών των αεροσκαφών».
«Μη ασφαλή αεροπλάνα δεν πετάνε, πολύ δε περισσότερο στην Ελλάδα»
Από την πλευρά του ο κ. Καραϊωσηφίδης επισήμανε: «Τα F-4 Phantom είναι δύσκολα αεροσκάφη. Σκεφτείτε ότι σήμερα υπάρχουν μαχητικά που έχουμε σε υπηρεσία, τα Rafale, που τα εκσυγχρονίζουμε, τα οποία σε περίπτωση που ο πιλότος αποπροσανατολιστεί, μπει σε έναν ελιγμό που είναι επικίνδυνος, υπάρχει τρόπος πατώντας ένα κουμπί, το αεροπλάνο να έρθει ευθεία και οριζόντια. Έχει αναπτυχθεί τέτοιο σύστημα και είναι σε ισχύ. Τα αεροπλάνα αυτά, επίσης, έχουν ένα ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου πτήσης. Το F-4 Phantom είναι ένα αεροπλάνο σχεδιασμένο τη δεκαετία του ’50, εξελιγμένο στις αρχές της δεκαετίας του ’60, που τα περισσότερα συστήματα του είναι ηλεκτρομηχανικά, αλλά οποιοδήποτε ιπτάμενο μέσο, το οποίο ένας μηχανικός το υπογράφει και το αποδεσμεύει και ένας πιλότος το υπογράφει και το αποδέχεται για πτήση, είναι ασφαλές. Μη ασφαλή αεροπλάνα δεν πετάνε, πολύ δε περισσότερο στην Ελλάδα, σε μια αεροπορία του ΝΑΤΟ, σε μια αεροπορία η οποία έχει το υψηλότερο στάνταρ ασφάλειας».
«Δεν θα μπορούσα να αποκλείσω την τεχνική βλάβη, ένα απρόοπτο γεγονός»
«Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά», υπογράμμισε ο κ. Καραϊωσηφίδης για τα πιθανά αίτια της σημερινής τραγωδίας και πρόσθεσε: «Εγώ δεν θα μπορούσα να αποκλείσω την τεχνική βλάβη, ένα απρόοπτο γεγονός. Να θυμίσω ότι στο παρελθόν έχουμε αρκετά περιστατικά, όπου έχουμε χάσει αεροπλάνα κυριολεκτικά από απρόοπτο γεγονός. Έχει συγκρουστεί μεγάλο πουλί με μονοκινητήριο αεροπλάνο, μπήκε στον κινητήρα, ο κινητήρας έσκασε, αλλά εκεί υπήρξε εγκατάλειψη του αεροσκάφους».
Παράλληλα διευκρίνισε πως: «Όλα τα μαχητικά έχουν καθίσματα και φυλασσόμενα γιατί είναι αδύνατον ο χειριστής να βγει με άλλο τρόπο από το αεροσκάφος με τη μεγάλη ταχύτητα που πετάει. Αλλά η εκτίναξη και η χρήση των καθισμάτων αυτών δεν διασφαλίζει και τη διαφυγή. Δηλαδή έχουμε πολλές περιπτώσεις όπου το μικρό ύψος, η στάση του αεροπλάνου στην εκτίναξη, η σχετική θέση με το έδαφος έχει σαν αποτέλεσμα την αποτυχία αυτής της διαδικασίας».
«Έχουμε δει πάρα πολλές φορές περιστατικά, όπου η εγκατάλειψη δεν είναι επιτυχής»
«Υπάρχει περίπτωση να εκτινάχθηκαν τελευταία στιγμή», συμπλήρωσε μεταξύ άλλων, ο αεροναυπηγός. «Η εκτίναξη σε τέτοια ύψη (30 μέτρων) θεωρητικά στέλνει τα καθίσματα σε ύψος ασφαλές για να ανοίξουν τα αλεξίπτωτα, αλλά δυστυχώς έχουμε δει πάρα πολλές φορές περιστατικά, όπου η εγκατάλειψη δεν είναι επιτυχής και αν οι πληροφορίες είναι σωστές – ότι έχουμε αλεξίπτωτο στο νερό και νεκρό τον χειριστή οπλικών συστημάτων του αεροσκάφους, δηλαδή τον συγκυβερνήτη – φοβάμαι ότι ίσως έχουμε ένα τέτοιο περιστατικό».
Σύμφωνα τον Φαίδωνα Καραϊωσηφίδης ένα άλλο πιθανό σενάριο αποτελεί το λάθος χειριστή του αεροσκάφους. «Έμπειροι χειριστές κάνουν λάθος. Δυστυχώς συμβαίνει ή ξεκινάει μια αλυσίδα. Ποτέ μια συντριβή, μια πτώση αεροσκάφους δεν είναι αποτέλεσμα μιας και μοναδικής αιτίας, είναι συνήθως συνδυασμός. Ξεκινάμε από κάπου και για να συντριβεί τελικά το αεροσκάφος εξελίσσεται με τέτοιο τρόπο που δεν είναι αντιμετωπίσιμη κατάσταση».
«Από τα συντρίμμια πολλές φορές βρίσκουμε ένα μέρος της αιτίας»
Κλείνοντας, ο κ. Φραγκούλης ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει μαύρο κουτί σε αυτά τα αεροσκάφη και συμπλήρωσε ότι «από τα συντρίμμια πολλές φορές βρίσκουμε ένα μέρος της αιτίας. Είναι πολύ δύσκολο να διερευνήσουμε τις περιπτώσεις αυτές γιατί πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πάρα πολλούς παράγοντες, ακόμα και αν ανασύρουμε το αεροσκάφος, το οποίο είναι σε 1.000 μέτρα βάθος σε εκείνο το σημείο που έχει πέσει».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο τύπος του συγκεκριμένου αεροσκάφους είχε έρθει πρώτη φορά στη χώρα, το 1972 και μία δεύτερη παραλαβή πραγματοποιήθηκε το 1977. Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα πότε έγινε η παραλαβή του συγκεκριμένου αεροσκάφους.
