Πλέον που η βενζίνη και γενικά τα καύσιμα είναι στα ύψη πολλοί έχουν επιλέξει να κινούνται με ποδήλατο και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, και για μεγάλη οικονομία στην τσέπη τους, αλλά και για την σωματική υγεία. Άλλωστε το να κάνεις ποδήλατο έστω και όταν πας για δουλειά -ειδικά αν κάθεσαι σε μια καρέκλα 8 ώρες- έχει πολλά οφέλη στην υγεία.
Η Ελλάδα και οι περισσότερες περιοχές της, δεν έχουν ποδηλατοδρόμους και γενικά το να οδηγείς ποδήλατο σε μια μεγάλη πόλη είναι αρκετά επικίνδυνο. Πού απαγορεύεται η κυκλοφορία, ποια είναι τα πρόστιμα και ποιοι οι κανόνες στο ΚΟΚ για το ποδήλατο.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας οι ποδηλάτες πρέπει να κυκλοφορούν στους ποδηλατοδρόμους, όταν υπάρχουν, διαφορετικά υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το δεξί άκρο του οδοστρώματος όλων των οδών, εκτός από τους αυτοκινητόδρομους και τις οδούς ταχείας κυκλοφορίας, όπου και απαγορεύεται να κυκλοφορούν.
Επιπλέον, οι ποδηλάτες κάτω των 12 ετών πρέπει να συνοδεύονται από άτομα 16 ετών και άνω, ενώ όλοι οι ποδηλάτες από 12 ετών και πάνω υποχρεούνται να έχουν μαζί τους οποιοδήποτε νόμιμο έγγραφο ταυτοποίησης προσώπου.
Οι γενικοί κανόνες χρήσης ενός ποδήλατου είναι οι εξής:
Οι ποδηλάτες υποχρεούνται να κρατούν το τιμόνι και με τα δυο τους χέρια, εκτός από όταν δίνουν σήμα πριν την αλλαγή κατεύθυνσης
Απαγορεύεται να κινούνται παράλληλα ανά δύο ή περισσότεροι
Απαγορεύεται να μεταφέρουν επιπλέον επιβάτες, εκτός αν διαθέτουν πρόσθετο κάθισμα για την μεταφορά παιδιού
Απαγορεύεται να χρησιμοποιούν εν κινήσει ακουστικά ή κινητό τηλέφωνο. Συσκευές ήχου ή κινητά τηλέφωνα επιτρέπονται μόνο εάν είναι τοποθετημένα σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση
Οι ποδηλάτες υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις γενικές ή όπου υπάρχουν ειδικές για αυτούς, ενδείξεις μέσων σήμανσης και σηματοδότησης
Όταν δημιουργείται εμπόδιο ή κίνδυνος για την κυκλοφορία των πεζών, οι ποδηλάτες είναι υποχρεωμένοι να οδηγούν τα ποδήλατα βαδίζοντας
Το όριο ταχύτητας εντός πόλεων για τους ποδηλάτες ορίζεται στα 20 χλμ./ώρα
Πέρα όμως από τους γενικούς κανόνες χρήσης των ποδηλάτων, ο Κ.Ο.Κ. προβλέπει και ορισμένα πρόστιμα, μιας και αναγνωρίζει το δικαίωμα του ποδηλάτη να κινείται στο οδόστρωμα όπως όλα τα άλλα οχήματα. Αυτό βέβαια συνεπάγεται και υποχρεώσεις για τον ποδηλάτη, που οφείλει να γνωρίζει και να σέβεται τον Κ.Ο.Κ. γιατί τα πρόστιμα είναι αυστηρά.
Τα βασικά πρόστιμα του Κ.Ο.Κ. για τους ποδηλάτες είναι:
Παραβίαση κόκκινου σηματοδότη: 700 ευρώ.
Κίνηση εκτός ποδηλατόδρομου, όταν υπάρχει: 80 ευρώ
Κίνηση τη νύχτα με το ποδήλατο χωρίς τη χρήση φώτων: 40 ευρώ
Ανάποδη κίνηση σε ποδηλατόδρομο ή σε οδό μονής κατεύθυνσης: 200 ευρώ
Κίνηση υπό την επήρεια αλκοόλ: 200 έως 2.000 ευρώ (ανάλογα με την συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα)
Χρήση κινητού κατά την οδήγηση: 150 ευρώ
Τέλος, συνίσταται και δεν είναι υποχρεωτική η χρήση κράνους από τους ποδηλάτες, ενώ σε περίπτωση που κινηθεί νύχτα θα πρέπει να φέρει ανακλαστικό ρουχισμό (γιλέκο, περιβραχιόνιο κ.α.).
Επιπλέον τα ποδήλατα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με κουδούνι, ένα λευκό ή κίτρινο φως μπροστά και ένα ερυθρό ανακλαστικό φως πίσω (εξαιρούνται τα αγωνιστικά και τα mountain bike, εφόσον δεν κυκλοφορούν τη νύχτα).
Ποδήλατα υποβοηθούμενα με ηλεκτροκινητήρα, που μπορούν να κινηθούν αυτόνομα (χωρίς τη χρήση πεντάλ) με ταχύτητα μεγαλύτερη των 6 χλμ./ώρα, λογίζονται ως μοτοποδήλατα και ακολουθούν του κανόνες κυκλοφορίας των μοτοποδηλάτων (π.χ. άδεια κυκλοφορίας, πινακίδες, ασφάλεια οχήματος, κράνος κ.α.).
